پرش به محتوا 
احتمالا شما هم شنیده‌اید که هزینه های تحصیل در آلمان اندک است و اکثر افراد آلمان را به عنوان مقصدی رایگان برای تحصیل خود انتخاب می‌کنند. آلمان کشور پیشرفته و قدرتمندی است که به دلیل داشتن جمعیت بیشتر افراد مسن به نسبت به افراد جوان‌تر، سعی در جذب دانشجویان و دانش آموزان بااستعداد را دارد تا در نهایت نیروهایی توانمند را به جامعه تحویل دهد. در این مسیر دولت آلمان تمام تلاش خود را می‌کند تا به افراد این امکان را بدهد که بدون صرف کردن هزینه‌های گزاف و داشتن نگرانی از بابت شهریه‌ها، تحصیلات خود را انجام دهند.
اگر شما هم آلمان را به عنوان مقصد تحصیلی خود انتخاب کرده‌اید، این مقاله می‌تواند اطلاعات بسیار مفیدی را در رابطه با هزینه های تحصیل در آلمان در اختیار شما قرار دهد. اما اگر هنوز در انتخاب آلمان به عنوان مقصد مهاجرت تحصیلی خود تردید دارید، توصیه می‌کنیم تا مطالب دیگری که در این خصوص برای شما عزیزان تهیه کرده‌ایم را مطالعه کنید.
قبل از هر چیز به شما پیشنهاد می‌کنیم تا مقاله “مهاجرت تحصیلی به آلمان” را مطالعه کنید تا یک دید جامع درباره موضوع مهاجرت به آلمان کسب کنید.
درباره “دانشگاه های آلمان” نیز مقاله ای مفصل منتشر کرده‌ایم که خواندن آن باعث می‌شود تا با بهترین دانشگاه‌های آلمان آشنا شوید و تصمیمات بهتری را برای آینده خود اخذ کنید.
قصد داریم تا در این مقاله درباره شهریه انواع دانشگاه‌ها، هزینه‌های مسکن و در نهایت هزینه‌های متفرقه‌ای که یک دانشجو و یا دانش آموز در طی دوران تحصیل خود با آن‌ها مواجه می‌شود، صحبت کنیم.
شهریه دانشگاه های آلمان
به طور کلی دانشگاه‌های آلمان به دو دسته دانشگاه‌های دولتی و خصوصی تقسیم بندی می‌شوند. واضح است که هزینه های تحصیل در دانشگاه‌های دولتی آلمان، کمتر از هزینه های تحصیل در دانشگاه‌های خصوصی آلمان است. با این حال مواردی درباره شهریه دانشگاه‌ها وجود دارد که دانستن آن‌ها به شما کمک زیادی می‌کند و در ادامه به آن‌ها می‌پردازیم.
شهریه دانشگاه‌های دولتی
در دانشگاه‌های دولتی آلمان، بیشتر دوره‌های کارشناسی و بسیاری از دوره‌های کارشناسی ارشد به صورت رایگان ارائه می‌شوند. دانشجویان فقط باید یک هزینه اداری به نام “هزینه ترم” (Semesterbeitrag) را پرداخت کنند که معمولاً بین 150 تا 350 یورو در هر ترم متغیر است. این هزینه شامل خدمات دانشجویی، استفاده از امکانات دانشگاه و اغلب بلیط حمل و نقل عمومی می‌باشد.
شهریه دانشگاه‌های خصوصی
دانشگاه‌های خصوصی در آلمان شهریه‌هایی متفاوتی را از دانشجو مطالبه می‌کنند که می‌تواند تا هزینه‌های بسیار بالا را نیز شامل شود. شهریه این دانشگاه‌ها بسته به رشته و مقطع تحصیلی می‌تواند از 5,000 تا 30,000 یورو در سال متغیر باشد. به عنوان مثال، شهریه رشته مدیریت بازرگانی در دانشگاه‌های خصوصی معمولا بالاتر از سایر رشته‌ها است.
تفاوت هزینه های تحصیل در آلمان در رشته‌های تحصیلی مختلف
شهریه‌های دانشگاه‌های آلمان با توجه به رشته‌های تحصیلی مختلف، متفاوت در نظر گرفته می‌شود. رشته‌های فنی و مهندسی، پزشکی و دندان پزشکی معمولاً هزینه‌های بالاتری نسبت به رشته‌های علوم انسانی و اجتماعی دارند. در دانشگاه‌های خصوصی، رشته‌هایی مانند پزشکی و مدیریت از شهریه‌های بالاتری برخوردار هستند.
تفاوت هزینه تحصیل در آلمان در شهرهای مختلف
بعضی از ایالت‌های آلمان مانند بادن-وورتمبرگ از دانشجویان غیر اتحادیه اروپا شهریه‌ای معادل 1,500 یورو در هر ترم دریافت می‌کنند. بنابراین، قبل از انتخاب دانشگاه بهتر است که شرایط خاص ایالت مورد نظر را بررسی کنید.
نحوه دسترسی به اطلاعات شهریه
اگر دانشگاه خاصی در آلمان را مد نظر دارید، می‌توانید با جستجوی نام دانشگاه و بالا آوردن وب سایت آن، از هزینه های تحصیل در آلمان در آن دانشگاه مطلع شوید. وب سایت‌های رسمی دانشگاه‌ها معمولاً بخش‌هایی مخصوص به هزینه های تحصیل دارند که به تفصیل همه اطلاعات لازم را به دانشجویان ارائه می‌دهند.
منابع مالی و کمک هزینه‌های تحصیلی
بسیاری از دانشگاه‌های آلمان و سازمان‌های مرتبط، بورسیه‌ها و کمک هزینه‌های تحصیلی متنوعی را به دانشجویان بین المللی ارائه می‌دهند. این کمک هزینه‌ها به دانشجو کمک می‌کنند تا هزینه های تحصیل خود و در کنار آن، هزینه‌های زندگی را تا حدودی کاهش دهد.
تاثیر رتبه بندی دانشگاه
مشخص است که هر چه دانشگاه انتخابی شما از معروفیت و رتبه بندی بالاتری برخوردار باشد، هزینه بیشتری را نیز از شما مطالبه می‌کند. توجه داشته باشید که این دانشگاه‌ها در مقابل هزینه بیشتری که از شما دریافت می‌کنند، خدمات بیشتری را نیز به شما ارائه می‌دهند. البته می‌توانید با دریافت بورسیه‌های تحصیلی، هزینه های تحصیل در آلمان را به طور چشمگیری کاهش دهید.
هزینه مسکن در آلمان
هزینه مسکن یکی از بزرگترین هزینه‌هایی است که دانشجویان بین المللی باید به آن توجه کنند. عوامل متعددی می‌توانند بر میزان هزینه مسکن تأثیر بگذارند؛ محل سکونت، نوع مسکن و امکاناتی که مسکن دارد، بر این موضوع اثر گذارند.
عوامل مؤثر بر هزینه مسکن
- نوع مسکن: بسته به این که شما خوابگاه‌های دانشجویی، آپارتمان‌های مشترک (WG)و یا آپارتمان‌های شخصی را انتخاب می‌کنید، هزینه مسکن متفاوت است.
- موقعیت جغرافیایی: شهر و منطقه‌ای که در آن سکونت دارید، بر هزینه مسکن در آلمان تاثیر گذار است.
- مدت زمان اجاره: قراردادهای کوتاه مدت معمولاً هزینه بیشتری به همراه دارند.
- امکانات محل سکونت: امکاناتی مانند اینترنت، مبلمان و نزدیکی به دانشگاه، معمولا نرخ بالاتری دارند.
خوابگاه‌های دانشجویی
خوابگاه‌های دانشجویی یکی از گزینه‌های محبوب و البته به صرفه برای دانشجویان هستند. دانشگاه‌ها معمولاً خوابگاه‌هایی را با امکانات متفاوت ارائه می‌دهند. هزینه خوابگاه‌ها بسته به شهر و امکانات متفاوت است، اما معمولاً بین 200 تا 400 یورو در ماه متغیر است. خوابگاه‌ها می‌توانند شامل اتاق‌های مشترک یا اختصاصی باشند که در داشتن آشپزخانه و حمام مشترک، تفاوت دارند.
آپارتمان‌های مشترک (WG)
آپارتمان‌های مشترک یا (Wohngemeinschaft) یکی دیگر از گزینه‌های محبوب برای دانشجویان به شمار می‌روند. در این نوع از مسکن، چند نفر یک آپارتمان را با هم اجاره می‌کنند و هزینه‌ها را تقسیم می‌کنند. هزینه اجاره در آپارتمان‌های مشترک بسته به شهر و منطقه می‌تواند بین 300 تا 600 یورو در ماه باشد. این نوع مسکن علاوه بر کاهش هزینه‌ها، فرصتی برای برقراری ارتباط با دیگر دانشجویان و تجربه زندگی مشترک را برای دانشجو فراهم می‌کند.
اجاره آپارتمان شخصی
اجاره یک آپارتمان شخصی معمولاً هزینه بیشتری نسبت به دو گزینه قبلی دارد، اما آزادی و راحتی بیشتری را نیز به همراه دارد. هزینه اجاره آپارتمان شخصی بسته به محل، اندازه و امکانات می‌تواند به صورت خوشبینانه از 500 تا 1,000 یورو در ماه متغیر باشد. در شهرهای بزرگ و پرجمعیتی مانند مونیخ و فرانکفورت، هزینه اجاره به طور قابل توجهی بیشتر است.
نکات مهم در اجاره مسکن در آلمان
- موقعیت مکانی: هزینه مسکن در شهرهای بزرگ و دانشجویی مانند مونیخ، فرانکفورت و برلین بالاتر از شهرهای کوچک‌تر است.
- تجهیزات و امکانات: داشتن امکاناتی مانند مبلمان، اینترنت و نزدیکی به ایستگاه‌های حمل و نقل عمومی می‌تواند بر هزینه‌ها تأثیر بگذارد.
- قراردادهای اجاره: این نکته را به خاطر بسپارید که قراردادهای بلند مدت هزینه‌های کمتری نسبت به قراردادهای کوتاه مدت دارند.
به دلیل تقاضای بالای مسکن دانشجویی، بهتر است که از چند ماه قبل از شروع ترم به دنبال مسکن باشید تا با مشکلاتی در این مسبر رو به رو نشوید. برای این کار می‌توانید از وب سایت‌هایی مانند WG-Gesucht، Studenten-WG و Immobilienscout می‌توانند در پیدا کردن مسکن مناسب به شما کمک کنند.
توجه داشته باشید که عضویت در گروه‌های دانشجویی و پرس و جو از دانشجویان دیگر می‌تواند به یافتن مسکن مناسب با قیمت مناسب نیز منجر شود.
هزینه‌های جاری زندگی دانشجویی در آلمان
دانشجویانی که قصد تحصیل در آلمان را دارند، معمولاً به هزینه‌هایی مانند شهریه دانشگاه و مسکن توجه می‌کنند. با این حال، هزینه‌های متفرقه نیز نقش مهمی در مدیریت مالی دانشجویان ایفا می‌کنند و نباید نادیده گرفته شوند. آگاهی از این هزینه‌ها و داشتن یک برنامه ریزی صحیح برای هزینه های تحصیل در آلمان می‌تواند از بروز هر گونه مشکلی در این رابطه جلوگیری کند. در ادامه به بررسی مهم‌ترین هزینه‌های متفرقه که دانشجویان بین المللی در آلمان با آن‌ها مواجه می‌شوند، می‌پردازیم.
هزینه‌های خوراک و تغذیه
هزینه خرید مواد غذایی بستگی به سبک زندگی و فروشگاهی که از آن خرید می‌کنید دارد. به طور متوسط، هزینه مواد غذایی در آلمان بین 150 تا 250 یورو در ماه متغیر است.
هزینه‌های حمل و نقل
بسیاری از شهرهای آلمان کارت‌های حمل و نقل دانشجویی را با تخفیف ارائه می‌دهند که می‌تواند هزینه‌ها را کاهش دهد. هزینه حمل و نقل ماهانه برای دانشجویان معمولاً بین 30 تا 70 یورو است.
سایر هزینه‌های جانبی
در ادامه به دیگر هزینه های تحصیل در آلمان که یک دانشجو باید آن‌ها را در نظر بگیرد، اشاره کرده‌ایم.
- کتاب‌ها و منابع درسی: هزینه کتاب‌ها و منابع درسی بسته به رشته تحصیلی متفاوت است. به طور متوسط، دانشجویان باید حدود 200 تا 400 یورو را در سال برای خرید کتاب‌ها و منابع درسی اختصاص دهند.
- غذا در رستوران‌ها: هزینه غذا در رستوران‌ها بسته به نوع رستوران و محل آن متفاوت است. یک وعده غذای معمولی در یک رستوران ارزان حدود 10 تا 15 یورو هزینه دارد.
- تفریح و سرگرمی: هزینه‌های تفریحی مانند سینما، کنسرت و ورزشگاه‌ها نیز می‌تواند متغیر باشد. به طور متوسط، دانشجویان باید بین 50 تا 100 یورو در ماه برای تفریحات کنار بگذارند.
- قبض تلفن و اینترنت: هزینه‌های ارتباطی نیز بسته به نوع خدمات متفاوت است. هزینه ماهانه تلفن و اینترنت حدود 30 تا 50 یورو است.
- لباس: هزینه خرید لباس نیز بستگی به سبک زندگی و نیازهای فرد دارد. به طور متوسط، دانشجویان باید حدود 50 تا 100 یورو در ماه برای لباس کنار بگذارند.
- لوازم بهداشتی: هزینه‌های مربوط به لوازم بهداشتی و مراقبتی نیز به سبک زندگی و محصولات مورد استفاده بستگی دارد. به طور متوسط، این هزینه‌ها حدود 20 تا 40 یورو در ماه است.
- هزینه‌های متفرقه: هزینه‌های غیر قابل پیش بینی مانند تعمیرات، هدایا و موارد مشابه را نیز در نظر بگیرید. به طور متوسط، این هزینه‌ها حدود 30 تا 50 یورو در ماه حساب می‌شوند.
بهترین گزینه‌ها برای کاهش هزینه های تحصیل در آلمان
انتخاب‌های هوشمندانه می‌تواند به کاهش هزینه‌های متفرقه کمک کند. در ادامه چند توصیه برای مدیریت بهتر هزینه‌ها آورده ایم.
- خرید از فروشگاه‌های تخفیفی: استفاده از فروشگاه‌های تخفیفی می‌تواند هزینه‌های مواد غذایی را به طور چشمگیری کاهش دهد.
- استفاده از حمل و نقل عمومی: کارت‌های تخفیف دانشجویی برای حمل و نقل عمومی می‌تواند به کاهش هزینه‌ها کمک کند.
- کتاب‌های دست دوم: خرید کتاب‌های دست دوم یا استفاده از کتابخانه دانشگاه می‌تواند هزینه‌های مربوط به کتاب‌ها را کاهش دهد.
- پختن غذا در خانه: پختن غذا در خانه به جای خوردن غذا در رستوران‌ها می‌تواند به داشتن پس انداز بیشتر برای دانشجویان کمک کند.
در صورتی که علاقه مند به این مقاله بودید، می‌توانید دیگر مقاله‌های ما در رابطه با این موضوع مانند مقاله “هزینه های تحصیل در انگلستان” را نیز مطالعه کنید